-
1 wolno
nie wolno man darf nicht;wolno było man durfte;czy wolno zapytać? darf man fragen?;czy wolno palić? darf man rauchen?;(nie) wolno mi ich darf (nicht);nikomu nie wolno niemand darf;wszystko mu wolno er darf alles -
2 wolno
1.2) ( luzem) frei [stehend]dom \wolno stojący frei stehendes Haus nt2. [vɔlnɔ] invtu nie \wolno palić hier ist Rauchen verbotennie \wolno jej dźwigać sie darf nicht schwer tragenim wszystko \wolno ihnen ist alles erlaubt, sie dürfen allesjeśli \wolno spytać wenn man fragen darf, wenn es gestattet ist, zu fragen ( geh) -
3 nie
1) ( przeczenie) nein, nicht\nie ma go tutaj er ist nicht da\nie ma co narzekać Klagen nützt nichts\nie martw się! mach dir keine Sorgen!\nie wiadomo man weiß nicht\nie wolno man darf nicht\nie zawsze nicht immer\nie sposób go zrozumieć man kann ihn unmöglich verstehen\nie koniec na tym damit nicht genugprzestraszyłem się \nie na żarty ich habe mich fürchterlich erschreckt\nie w humorze nicht in Stimmung\nie w porę ungelegen\nie od rzeczy vernünftig2) ( wzmocnienie)ileż to się ostatnio \nie wydarzyło! wie viel in der letzten Zeit auch passiert ist!3) ( porównanie)anioł \nie kobieta ein Engel von einer Frau4) co to, to \nie! so [et]was geht überhaupt nicht!czemu \nie? warum nicht? -
4 dürfen
dürfen ['dʏrfən] <darf, durfte, dürfen>1) ( Erlaubnis haben)etw tun \dürfen móc coś zrobić, mieć pozwolenie na cośdas darf man nicht tun nie wolno tego robićich darf annehmen, dass... mogę przyjąć, że...wir \dürfen uns nicht beklagen nie możemy się skarżyćSie \dürfen mir das ruhig glauben śmiało może mi Pan wierzyćman wird doch wohl noch fragen \dürfen! przecież będzie można jeszcze zapytać!wir \dürfen den Bus nicht verpassen nie możemy spóźnić się na autobuswir \dürfen uns nichts anmerken lassen nie możemy dać nic po sobie poznaćdas hätte er nicht tun \dürfen nie powinien był tego robićdu darfst ihm das nicht übel nehmen nie możesz brać mu tego za złees darf nicht sein, dass... niemożliwe, żeby...4) ( in Höflichkeitsformeln)darf ich noch ein Stück Kuchen haben? czy mogę [zjeść] jeszcze kawałek ciasta?dürfte ich um Ihre Aufmerksamkeit bitten? czy mogę prosić o Państwa uwagę?darf ich um den nächsten Tanz bitten? czy mogę prosić o następny taniec?was darf es denn sein? czym mogę służyć?es dürfte genügen, wenn... wystarczyłoby, gdyby...es dürfte wohl das Beste sein, wenn... byłoby chyba najlepiej, gdyby...es klingelt, das dürfte Christina sein ktoś dzwoni do drzwi, to może być Krystyna2. <darf, durfte, gedurft>darf ich? — Ja, du darfst czy mogę? — tak, możeszII. vter darf alles jemu wszystko wolnodarfst du das wirklich? naprawdę wolno ci?das hätten Sie nicht gedurft! tego nie wolno było Panu! -
5 machen
machen ['maxən]I. vt1) ( tun)sie macht, was sie will [ona] robi, co chcewas soll ich bloß \machen? co mam począć?so etwas macht man nicht tak nie wolno postępowaćdu lässt ja alles mit dir \machen! pozwalasz sobie ciosać kołki na głowie! ( przen)[jdm] fünf Euro klein \machen rozmienić [komuś] pięć euroetw [mit Wasser] voll \machen ( fam) napełnić coś [wodą]2) ( fertigen, produzieren) produkować [ perf wy-]; Handwerker: wytwarzać [ perf wytworzyć]; Künstler: tworzyć [ perf s-]sich etw \machen lassen zlecać [ perf zlecić] wykonanie czegośselbst gemacht własnoręcznie wykonanyKrach \machen hałasować [ perf na-]Unordnung \machen bałaganić [ perf na-][jdm] Angst \machen napędzić [komuś] strachu[jdm] Schwierigkeiten \machen utrudniać [ perf utrudnić] [komuś] coś[jdm] Arbeit/Sorgen \machen przysparzać [ perf przysporzyć] [komuś] pracy/trosk[jdm] Mut \machen dodawać [ perf dodać] [komuś] odwagijdm Ärger \machen denerwować [ perf z-] kogośjdm Probleme \machen sprawiać [ perf sprawić] komuś kłopotydas hat mir große Freude gemacht to sprawiło mi wielką radośćSport \machen uprawiać sportMusik \machen grać6) ( vorgehen)etw richtig/falsch \machen właściwie/niewłaściwie postępować [ perf postąpić]gut gemacht! doskonale!7) (fam: ausbreiten)auseinander\machen Seiten rozdzielać [ perf rozdzielić]; Karte, Zeitung otwierać [ perf otworzyć]; Beine rozstawiać [ perf rozstawić]; Arme rozpościerać8) ( erledigen)wird gemacht! zrobi się! ( pot)ich mache das schon! ( ich erledige das) zajmę się tym!; ( ich bringe das in Ordnung) dopilnuję tego!die Bremsen \machen lassen kazać naprawić hamulce11) ( zubereiten)ein Schnitzel \machen smażyć [ perf u-] sznycel12) ( erlangen, ablegen, belegen) Führerschein, Diplom robić [ perf z-]; Punkte zbierać [ perf zebrać]; Preis zdobyć; Kurs kończyć [ perf u-]wann macht ihr Urlaub? kiedy planujecie urlop?wie viel macht drei mal sieben? ile jest trzy razy siedem?was macht das? ile płacę?großen/kleinen Umsatz \machen mieć duże/małe obrotygroßen/kleinen Gewinn \machen osiągać [ perf osiągnąć] duże/niewielkie zyski17) ( werden lassen)jdn glücklich \machen uszczęśliwić kogośjdn wütend \machen złościć [ perf roz-] kogośjdm etw leicht \machen ułatwić komuś cośjdm etw schwer \machen utrudniać komuś cośdumm \machen Fernsehen: ogłupiaćmüde \machen Sport: męczyć [ perf z-]jdn schlank \machen Kleidung: wyszczuplać [ perf wyszczuplić] kogośjdn dick \machen Hose: pogrubiać [ perf pogrubić][et]was aus einem alten Haus \machen przebudowywać [ perf przebudować] stary dom na coś21) (fam: einen Laut produzieren) wydawaćeinen Hahn \machen udawać kogutawas machst du denn für ein Gesicht? co się boczysz?der Stress macht, dass... stres powoduje, że...das macht die Hitze to z powodu upału25) (fam: sich beeilen)macht, dass ihr verschwindet! zmykajcie!macht nichts! nic nie szkodzi!was macht das schon? jakie to ma znaczenie?mach dir nichts daraus! nie przejmuj się tym!ich mache mir nichts aus Eiskaffee nie lubię mrożonej kawy28) (fam: fungieren als)den Dolmetscher \machen być tłumaczemetw für jdn \machen können móc coś dla kogoś zrobićnichts für jdn \machen können nie móc nic dla kogoś zrobićnichts zu \machen! nic się nie da zrobić!das ist nicht zu \machen to niemożliwedas lässt sich \machen to się da zrobić30) (fam: beschmutzen)hundert [Euro] voll \machen dochodzić do stu [euro]für etw wie gemacht sein być do czegoś stworzonym34) (fam: stehen mit)was macht Paul? co słychać u Pawła?; ( beruflich) jak się Pawłowi powodzi w pracy?1) ( bewirken)es macht mich traurig, dass... smuci mnie fakt, że...es macht mich glücklich zu hören, dass... miło mi usłyszeć, że...2) (fam: ein Geräusch erzeugen)es macht bumm [coś] robi bum ( pot)III. vi1) (fam: seine Notdurft verrichten)2) (fam: sich beeilen)schnell \machen spieszyć [ perf po-] sięmach endlich! dalej!3) (fam: sich geben)auf Experte \machen uważać się za ekspertalass ihn [nur] \machen [już] pozwól mu to zrobićIV. vr1) ( einen Zustand bewirken)sich [bei jdm] beliebt \machen zaskarbić sobie [czyjeś] względy2) ( sich entwickeln)3) (fam: sich gut entwickeln)sich \machen dobrze się rozwijać4) ( passen)die Bluse macht sich gut zu dem Rock bluzka pasuje do spódnicy5) ( sich begeben)sich an die Arbeit \machen zabrać się do pracy6) ( bereiten)sich Sorgen \machen martwić [ perf z-] się\machen Sie sich [wegen mir] keine Umstände! proszę nie robić sobie kłopotu [z mojego powodu]! -
6 sagen
sagen ['za:gən]I. vt( äußern) mówićer sagt, er hat keine Zeit [on] mówi, że nie ma czasuwenn ich das so \sagen darf jeśli wolno mi to tak ująćdas wäre zu viel gesagt to byłaby przesadaich will nichts gesagt haben! odwołuję to, co powiedziałem!was ich noch \sagen wollte chciałbym jeszcze dodać( mitteilen)jdm etw \sagen powiedzieć komuś cośer lässt dir \sagen, dass... [on] kazał ci przekazać, że...ich habe mir \sagen lassen, dass... mówiono mi, że...jdm \sagen, dass er warten soll powiedzieć komuś, żeby zaczekałetwas zu \sagen haben mieć coś do powiedzenianichts zu \sagen haben nie mieć nic do powiedzenia( bedeuten)etwas zu \sagen haben Blick, Bemerkung: być znaczącymnichts zu \sagen haben nic nie znaczyćnichts \sagend Worte: nic nie znaczącyviel \sagend Blick, Bemerkung: znaczącyes ist nicht gesagt, dass... nie jest powiedziane, że...das kann man wohl \sagen można tak powiedziećich muss schon \sagen, dass... muszę przyznać, że...II. visag [mal], ... powiedz,...wie gesagt jak powiedziałemgenauer gesagt dokładniej mówiącdas Sagen haben sprawować kontrolę -
7 man
\man hat festgestellt, dass... stwierdzono, że...\man kann nie wissen nigdy nie wiadomoso etwas tut \man nicht tak się nie robi, [to] nie wypada\man sagt, dass... mówi się, że...\man darf wolno\man kann można\man muss trzeba\man soll należy\man sollte należałoby\man rackert sich den ganzen Tag ab, und was ist der Lohn? człowiek cały dzień haruje, i po co? -
8 można
nie można man kann nicht; man darf nicht;można by man könnte;czy można tu palić? darf man hier rauchen?;jak można! wie kann man nur!;jak można najlepiej so gut wie möglich;tak nie można! das darf man nicht!, das geht so nicht!;można policzyć na palcach jednej ręki das kann man an einer Hand abzählen;można sobie język połamać das ist ein wahrer Zungenbrecher;można wytrzymać fam. es geht gerade so, es lässt sich aushalten -
9 mitdürfen
mit|dürfen[mit jdm] \mitdürfen ( mitgehen, mitkommen dürfen) móc iść [ perf pójść]; [z kimś] ( mitfahren dürfen) móc jechać [ perf po-] [z kimś]wir durften nicht mit nam nie było wolno
См. также в других словарях:
wolno — I {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł., wolnoniej {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} w tempie niespiesznym, powoli, pomału : {{/stl 7}}{{stl 10}}Iść, jechać wolno. Akcja filmu toczy się wolno. On pracuje bardzo wolno. {{/stl … Langenscheidt Polski wyjaśnień
nie móc — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Vd, nie mócmogę, nie mócmoże, nie mócmógł, nie mócmogli {{/stl 8}}{{stl 7}} nie mieć (zwykle moralnego) przyzwolenia na zrobienie czegoś; nie wolno, nie powinno się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie możesz tak postępować.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
nie ruszać się – nie ruszyć się krokiem [(ani) na krok] — {{/stl 13}}{{stl 33}} przebywać cały czas w tym samym miejscu, nigdzie nie iść, nie wychodzić :{{/stl 33}}{{stl 10}}Nie wolno mu było ruszyć się na krok z łóżka. Krokiem się nie ruszał z obozu. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
nie ma żartów — {{/stl 13}}{{stl 8}}{z kimś, z czymś} {{/stl 8}}{{stl 7}} nie wolno kogoś, czegoś lekceważyć, nie liczyć się z czymś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie ma żartów – grypa może być bardzo niebezpieczna. Z górami nie ma żartów. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wolno — I wolniej 1. «nie śpiesząc się; powoli, pomału, z wolna» Pracować wolno. Iść wolno, zbyt wolno. Czas upływał mu za wolno. 2. «swobodnie, luzem» Puścić cugle wolno. Włosy rozpuszczone wolno. Budynek wolno stojący. ∆ Zagnieść wolno ciasto «zag … Słownik języka polskiego
nie — (pisane rozdzielnie) partykuła przecząca 1. w połączeniu z czasownikami a) «stanowi zaprzeczenie jakiejś czynności lub stanu, które dany czasownik wyraża; w konstrukcjach zdaniowych uwydatnia kontrast, przeciwieństwo, stopień nasilenia danej… … Słownik języka polskiego
być nie do życia — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} mieć złe samopoczucie, czuć zmęczenie fizyczne i psychiczne, wolno reagować na coś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dzisiaj jestem nie do życia i tylko kawa może mi… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
tykać — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, tykaćam, tykaća, tykaćają, tykaćany {{/stl 8}}– tknąć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IVa, tknę, tknie, tknij, tknął, tknęli, zwykle w formie zaprzeczonej {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
boży — podn. Słowo (słowo) Boże (boże) «nauka Jezusa Chrystusa zawarta w Ewangelii»: Przypomnij sobie prawo najwyższej mądrości, słowa Boże. Wolno bronić swego życia i życia swego narodu, ale napadać nie wolno! Z. Żurakowska, Jutro. Artysta, poeta itp.… … Słownik frazeologiczny
ważyć — ndk VIb, ważyćżę, ważyćżysz, waż, ważyćżył, ważyćżony 1. «określać ciężar czegoś za pomocą wagi, porównywać ciężar czegoś z jednostką wagi; odważać» Ważyć towar na wadze. 2. «mieć pewien ciężar (określony w jednostkach wagi)» Bagaż ważył… … Słownik języka polskiego
chronić — ndk VIa, chronićnię, chronićnisz, chroń, chronićnił, chronićniony «strzec, zabezpieczać, pilnować, zasłaniać; zachowywać» Chronić dziecko przed zaziębieniem. Chronić matkę od trosk, przed troskami. Buty chronią nogi od zimna. Krata chroni okno… … Słownik języka polskiego